Nieuwe wetgeving schijnzelfstandigheid in 2025: wat betekent dit voor het mkb?

Deze aanscherping komt voort uit het Deliveroo-arrest van 24 maart 2023. De Hoge Raad gebruikte toen 9 criteria om te bepalen dat maaltijdbezorgers van Deliveroo geen zelfstandigen waren, maar werknemers. Deze criteria vormen inmiddels de basis van de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie). Waarmee de Belastingdienst bepaalt of er sprake is van een echte zelfstandige of schijnzelfstandigheid. Hierbij zit het risico vooral in het inbedden in een organisatie en langdurig meedraaien in eenzelfde team. Hoe ga je als mkb’er met de wet DBA om? Hoe beoordeel en herstructureer je arbeidsrelaties? En hoe kan factoring helpen bij onvoorziene kosten door schijnzelfstandigheid? Je leest het in dit artikel. (1)

1. Wat houdt de wet DBA in?

2. De 9 criteria: zelfstandig of werknemer?

Naar aanleiding van het Deliveroo-arrest zijn er 9 criteria opgesteld, waarmee je kunt bepalen of iemand zelfstandige of werknemer is. Deze 9 punten bieden een kader, die je samen moet bekijken. Maar de Belastingdienst kan nog meer factoren meewegen. (1, 4, 5)

Keuzehulp voor de juiste contractvorm
Schijnzelfstandigheid voorkomen? Ontdek de 9 gezichtspunten met de kenmerken per contractvorm in onderstaande tabel. Of ga direct naar de keuzehulp van de overheid.

3. Toezicht & boetes bij schijnzelfstandigheid

De Hoge Raad bepaalt of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Zij beoordeelt bovenstaande gezichtspunten in onderling verband. Hierbij hangt het van de situatie af, hoe belangrijk elk punt is. Daardoor is niet één uitslag doorslaggevend. Dit heet ook wel de holistische toets. Het proces bestaat uit 2 fases:

• Uitlegfase: Hierin onderzoekt de Hoge Raad welke afspraken partijen hebben gemaakt en hoe deze zijn uitgevoerd. Hierbij kijkt ze naar de overeenkomst, maar ook naar wat partijen van elkaar mochten verwachten.
• Kwalificatiefase: voldoen deze afspraken en de uitvoering aan de eisen van een arbeidsovereenkomst? De uitvoering is doorslaggevend, ook als die afwijkt van de afspraken. (5)

De hoogte van de boetes
2025 geldt als overgangsjaar voor de nieuwe regels rondom schijnzelfstandigheid. Je kunt dan nog aantonen dat je stappen hebt gezet, maar daarna kunnen er boetes volgen. Vanaf 1 januari 2025 kunnen loonheffingen met terugwerkende kracht worden gecorrigeerd, tot maximaal 5 jaar (deze 5 jaar is dus pas in 2030 bereikt). Bij fraude kunnen vergrijpboetes volgen. Hieronder een korte samenvatting van deze boetes. Controleer de website van de Belastingdienst voor meer details.

4. Wat is de impact op zzp’ers en opdrachtgevers?

Voor zzp’ers

Blijkt dat een zzp’er schijnzelfstandige is? Dan verlies je als zzp'er je mkb-winstvrijstelling en zelfstandigenafstrek. En moet je de loonheffingen en premies verhalen bij je opdrachtgever. Ook kan het zijn dat je de belastingvoordelen van zelfstandig ondernemerschap moet terugbetalen. Mogelijk moet je wat aanpassingen doen om te voorkomen dat je als schijnzelfstandige wordt beoordeeld. Ook dit kan gevolgen hebben voor je inkomsten: 

1. Pas je opdracht(gevers) aan en werk ook conform de aanpassingen.
2. Overweeg loondienst, eventueel via uitzenden of detachering.
3. Controleer je Belastingzaken. (7)
   
   

Voor opdrachtgevers

Schijnzelfstandigheid kan leiden tot correctieberichten en boetes. Maar je kunt natuurlijk aan de slag gaan om dit te voorkomen. Blijkt uit de arbeidsrelatie dat een zzp’er niet voldoet aan de voorwaarden voor zelfstandigheid? Dan moet je hem herkwalificeren van zzp’er naar werknemer. Dit heeft wel administratieve lasten, mogelijke extra kosten en minder flexibele arbeidsverhoudingen tot gevolg. Ontdek in onderstaande tabel welke kosten en verplichtingen er bij de herkwalificatie komen kijken als werkgever.

De kosten voor werkgevers bij herkwalificatie van zzp’er naar werknemer

5. Hoe kan ik mijn bedrijf aanpassen aan de wet DBA? 

• Beoordeel of er sprake is van schijnzelfstandigheid met dit stappenplan

Gebruik de eerder genoemde 9 gezichtspunten om te beoordelen of er sprake is van schijnzelfstandigheid of niet. En bekijk eventueel de voorbeelden in de praktijk. Doorloop de volgende stappen om tot de beste conclusie te komen:

1. Breng in kaart wie zzp’er zijn in de onderneming
2. Controleer de contracten
3. Controleer de werkwijze in de praktijk en kijk of dit met elkaar klopt
4. Twijfel? Gebruik de 9 gezichtspunten, Webmodule beoordeling arbeidsrelatie of het Handboek loonheffingen.
5. Ga met de werkende in gesprek en pas de situatie indien nodig aan
6. Evalueer periodiek – zeker bij langere opdrachten

Komen jullie er samen niet uit? Vraag dan hulp bij een juridisch adviseur, fiscaal dienstverlening, vakbond of het juridisch loket. Neem bij algemene vragen contact op met de Rijksoverheid via 1400. (3)

• Ondersteun bij het herstructureren van arbeidsrelaties

De zzp’er is eigenlijk werknemer: wat nu? Gebruik dan dit stappenplan om het op te lossen:

1. Ga het gesprek aan met de werkende.
2. Neem de persoon op in de loonadministratie en draag verplichte loonheffingen af.
3. Meld de werknemer aan bij het pensioenfonds.
4. Zet de overeenkomst ook formeel om, gebruik hiervoor de modelovereenkomsten van de Belastingdienst om te voorkomen dat zij de relatie herkwalificeert. (3)

• Geef advies om de cashflow te verbeteren

De nieuwe wetgeving omtrent schijnzelfstandigheid kan extra onvoorziene kosten met zich meebrengen. Het is daarom belangrijk dat de cashflow van mkb’ers op orde is. Help hem hier bijvoorbeeld bij met onze 6 tips om cashflow te verbeteren. Of adviseer factoring als cashflowversneller.

6. Hoe kan factoring mij helpen?

Factoring is dé financiering op basis van b2b-facturen. Je verkoopt je facturen als mkb’er aan Svea en krijgt ze binnen 24 betaald. En dat voor een tarief vanaf slechts 2% per factuur. Met overname van het debiteurenbeheer en kredietrisico. Daarmee helpt deze financiering bij het herstructureren van zzp’ers op 3 punten:

1. Directe liquiditeit: mogelijk moeten zzp’ers in dienst worden genomen. Factoring helpt om extra werkgeverslasten, administratiekosten en/of boetes te betalen.
2. Focus op compliance: door de financiële slagkracht die factoring biedt, kunnen bedrijven investeren in het juist inrichten van arbeidsrelaties. Denk aan het inhuren van juridische en/of hr-expertise om de regels te blijven naleven.
3. Administratieve verlichting: hoewel factoring niets verandert aan het regelwerk rondom de herstructurering, neemt Svea wel het debiteurenbeheer volledig over. Zo bespaar je tijd, met behoud van je goede klantrelatie.  

Factoring biedt zo (financiële) ademruimte en ondersteunt jouw onderneming bij het aanpassen aan de nieuwe regels.  

Benieuwd naar factoring als cashflowversneller?

Krijg snel advies op maat van Svea

• Krijg jouw facturen binnen 24 uur betaald
• Met overname van het debiteurenrisico en -beheer
• Zo heb je direct liquiditeit voor onvoorziene extra kosten
• Dat maakt de herstructurering van zzp’ers mogelijk! 

Copyright © Svea Finans Nederland B.V. Alle rechten voorbehouden. Geen enkel deel van deze publicatie mag worden gereproduceerd, opgeslagen in een zoeksysteem of worden verzonden, in welke vorm of op welke manier dan ook, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.